PHYTOSTEROL GIẢM CHOLESTEROL MÁU NGỪA BỆNH TIM MẠCH

Phytosterol là lipit thực vật. Chúng có cấu trúc hóa học rất giống với cholesterol. Từ năm 1952, người ta đã biết rằng việc tiêu thụ lâu dài thực phẩm chứa các phân tử này giúp GIẢM MỨC CHOLESTEROL TOÀN PHẦN TRONG HUYẾT TƯƠNG ,GIẢM NỒNG ĐỘ CHOLESTEROL "XẤU" (LDL) MÀ KHÔNG LÀM GIẢM TỶ LỆ CHOLESTEROL "TỐT" (HDL). Cơ chế tác động của chúng  và lợi ích cho sức khỏe tim mạch  là gì ?

PHƯƠNG THỨC HOẠT ĐỘNG CỦA PHYTOSTEROL ĐỐI VỚI CHOLESTEROL MÁU

Mặc dù có cấu trúc rất gần với cholesterol, nhưng phytosterol được cơ thể hấp thụ rất ít và tồn tại trong lòng ruột trước khi được bài tiết  trong phân. Các cơ chế chính, được mô tả  làm giảm sự hấp thụ cholesterol máu là Phytosterol cạnh tranh với cholesterol trong sự hình thành các mixen trong quá trình chuyển hóa chất béo tiêu hóa trong thực phẩm phytosterol có ái lực lớn hơn. Chúng di chuyển cholesterol tự do đến lòng ruột, cholesterol do đó sẽ không được hấp thụ và sẽ được loại bỏ trong phân. Nhưng phytosterol cũng  đóng vai trò chuyển hóa cholesterol. Chúng ức chế enzyme nội bào este hóa cholesterol  tự do thành cholesterol ester trong tế bào ruột, điều kiện tiên quyết để kết hợp nó với chylomicrons. Cholesterol tự do sau đó được giải phóng vào lòng ruột thông qua bơm chất vận chuyển ATP giống như phytosterol. Cuối cùng, việc giảm cholesterol đến gan thông qua chylomicrons dẫn đến một hành động kép: tăng sản xuất nội sinh trong gan  , đưa đến sự hình thành nhiều LDL hơn , và tăng sản xuất thụ thể LDL , dẫn đến giảm lượng LDL huyết tương . Hai hành động này có tác dụng ngược nhau, nhưng cuối cùng có sự giảm lượng LDL máu.

KẾT HỢP TIÊU THỤ THỰC PHẨM VÀ THUỐC STATIN GIẢM CHOLESTEROL MÁU

Đây là một điểm cần được nhấn mạnh. Tác dụng này của phytosterol là phụ so với tác dụng của các biện pháp hiện nay được khuyến nghị nhằm giảm cholesterol máu. Trên thực tế, thông thường nên bắt đầu bằng cách giảm lượng thức ăn chứa nhiều cholesterol và axit béo bão hòa (thịt, thịt nguội, phô mai và các nguồn chất béo động vật khác). Biện pháp này một mình đôi khi có thể khôi phục mức cholesterol bình thường, nhưng không phải dễ thực hiện nhất vì nó thường đòi hỏi phải thực hiện nghiêm ngặt lâu dài chế độ ăn kiêng. Biện pháp này tác động từ bên ngoài là giảm cholesterol qua cách tiêu thụ thực phẩm. Sau đó và nếu cần thiết, vì khó khăn trong việc sửa đổi thói quen ăn uống, biện pháp tác động nội sinh là kê đơn thuốc giảm cholesterol hàng đầu gồm loại STATIN sẽ có ảnh hưởng đến việc sản xuất cholesterol nội sinh. Cân bằng sử dụng thực phẩm, statin và phytosterol không có cùng một cơ chế tác dụng, nhưng Phytosterol mở đường cho việc giảm đáng kể mức độ LDL-cholesterol.( bảng 1 )

Bảng 1: Hiệu quả giảm LDL cholesterol máu, cân bằng giữa tiêu thụ Phytosterol qua thực phẩm, chữa trị bằng thuốc statin, kết hợp thực phẩm giàu Phytosterol và sử dụng thuốc Statin

Con số này dựa trên một số liệu từ bài báo "Phytosterol: các hợp chất tự nhiên có lợi ích sức khỏe đã được chứng minh  và đang nổi lên" của Elke A. Trautwein và Isabelle Demonty (OCL Tập 14 N ° 5 tháng 9-10 / 2007).

KẾT LUẬN

Phytosterol là các phân tử có nguồn gốc thực vật rất giống với cholesterol. Những tác động có lợi của việc tiêu thụ thường xuyên  Phytosterol  đối với bệnh cholesterol máu đã được chứng tỏ  trong hơn nửa thế kỷ.Tổng lượng cholesterol có thể giảm từ 10 đến 15%, với mức giảm LDL (cholesterol "xấu"), với một "chế độ ăn giàu phytosterol" tương ứng chứa 2 đến 3 g /ngày sterol thực vật.mà không ảnh hưởng đến mức độ HDL (cholesterol "tốt"). Ngoài ra, tác dụng này  phụ thêm  với các biện pháp hiện nay thường được khuyến nghị để giảm mức cholesterol máu  ( tiêu thụ thực phẩm giảm cholesterol , thực phẩm giàu phytosterol và  kết hợp  điều trị bằng thuốc STATIN giảm cholesterol máu )

Tài liệu tham khảo : ACTION DES PHYTOSTÉROLS SUR LE TAUX DE CHOLESTÉROL ET LES MALADIES CARDIOVASCULAIRES [https://planet-vie.ens.fr/thematiques/sante/action-des-phytosterols-sur-le-taux-de-cholesterol-et-les-maladies]