TÓM TẮT

Phytosterol và axit béo omega-3 là các hợp chất tự nhiên có lợi ích tiềm năng tim mạch. Phytosterol ức chế sự hấp thụ cholesterol, do đó làm giảm cholesterol  toàn phần và LDL. Một số thử nghiệm lâm sàng đã chứng minh rằng việc tiêu thụ 1,5 - 2.0 g / ngày phytosterol có thể giúp giảm 10% -15% cholesterol LDL trong thời gian ngắn 3 tuần ở những người tăng lipid máu. Những lợi ích bổ sung của việc kết hợp với  phytosterol đã được chứng minh ở những người đã dùng thuốc hạ lipid (thuốc statin). Mặt khác, bổ sung axit béo omega-3 có liên quan đến tác dụng hạ triglicerid máu  đáng kể với sự điều chỉnh đồng thời các yếu tố nguy cơ khác liên quan đến bệnh tim mạch, bao gồm chức năng tiểu cầu và các chất trung gian gây viêm. Các nghiên cứu gần đây đã cung cấp bằng chứng cho thấy sự kết hợp của phytosterol và axit béo omega-3 có thể làm giảm nguy cơ tim mạch theo cách bổ sung và hiệp đồng

BỆNH MỠ MÁU CAO

Tăng lipid máu là một rối loạn đa dạng liên quan đến nhiều căn nguyên. Nó thường được đặc trưng bởi sự gia tăng của các axit béo tự do (FFA), tăng triglyceride, cholesterol tỉ trọng thấp (LDL) và apolipoprotein B (apoB), và giảm nồng độ cholesterol tỉ trọng cao trong huyết tương (HDL) là kết quả của chuyển hóa, hoặc thói quen ăn uống và lối sống.

Một mối liên hệ độc lập mạnh mẽ giữa nồng độ cholesterol LDL tăng cao và tăng tỷ lệ mắc bệnh mạch vành đã được xác định. Nồng độ các hạt LDL-cholesterol tăng cao có liên quan đến sự phát triển của mảng xơ vữa động mạch, được đặc trưng bởi giảm độ thanh thải các trung gian thụ thể, tăng lưu giữ thành động mạch và tăng tính nhạy cảm với peroxid hóa. Trong bối cảnh hệ quả  sức khỏe ngày càng tăng liên quan đến bệnh tim mạch (CVD), có một nhu cầu mới nổi để xác định các phương pháp điều trị làm giảm bớt các yếu tố nguy cơ liên quan đến sự phát triển và tiến triển của nó. Các yếu tố nguy cơ tim mạch như tăng lipid máu, tăng huyết áp và huyết khối góp phần vào các cơ chế cơ bản của bệnh xơ vữa động mạch, thúc đẩy rối loạn chức năng nội mô, stress oxy hóa và con đường viêm nhiễm. Các loại thực phẩm chức năng như policosanols (hỗn hợp chiết suất sáp thực vât ), hạt lanh, gạo men đỏ, guggulipid (chiết suất cây Guggu), tỏi, chất xơ nhớt, hạnh nhân và hạt mắc ca, các loại hạt và protein đậu nành ,  có hiệu quả  giảm cả cholesterol toàn phần và cholesterol LDL; tuy nhiên, chúng không có tác dụng với nồng độ triglyceride hoặc HDLcholesterol. Axit béo omega-3 chuỗi dài và phytosterol đã nổi lên như là sự kết hợp  bổ sung hiệu quả cho việc quản lý tăng lipid máu và cũng  tốt đối với  các yếu tố nguy cơ khác như viêm và huyết khối.

Bài viết này được tập trung để xem xét dữ liệu từ các thử nghiệm lâm sàng trên người, đã nghiên cứu hiệu quả của kết hợp phytosterol và axit béo omega-3 để điều trị các yếu tố nguy cơ tim mạch như bất thường lipid, viêm, kết tập và tăng huyết áp.

 PHYTOSTEROL :

Sterol và stanol thực vật (gọi chung là phytosterol) là các hợp chất tự nhiên , có cấu trúc tương tự cholesterol, có cùng chức năng cơ bản trong thực vật như cholesterol ở động vật; nghĩa là, điều chỉnh tính lưu động của màng và các chức năng sinh lý khác liên quan đến sinh học thực vật. Phytostanols được đặc trưng bởi sự giảm ở liên kết nối đôi và do đó là dạng bão hòa của phytosterol và ít phong phú hơn. Chúng bao gồm β-sitosterol, campesterol và stigmasterol, ba hợp chất chiếm phần lớn tổng khối lượng phytosterol.

OMEGA-3 POLYUNSATURATED FATTY ACIDS

Hai axit béo không bão hòa nhiều nôi đôi , tác động trao đổi chất quan trọng nhất là axit béo họ chính axit linoleic (LA) và axit α-linolenic (ALA),  họ nhánh  n-6 và  n-3, tương ứng . LA và ALA được kéo dài và khử bão hòa trong các tế bào động vật, tạo thành các chuỗi dẫn xuất dài hơn n-6 (arachidonic acid, AA) và n-3 (eicosapentaenoic, EPA; docosapentaenoic, DPA; và docosahexaenoic, axit béo tương ứng  2 và 3 eicosanoids). ALA là thành phần chính của rau lá xanh đậm (tức là bông cải xanh, cải bắp và rau bina), nhiều hạt dầu, và các sản phẩm ngũ cốc. Chất béo omega-3 chuỗi dài axit (EPA, DPA và DHA) chủ yếu được tìm thấy trong hải sản giàu dầu bao gồm cá ngừ, cá hồi, cá hồi, cá trích và cá mòi. Tăng nhu cầu về omega-3 chuỗi dài axit béo đã dẫn đến sự phát triển các nguồn mới chẳng hạn như những loại có nguồn gốc từ tảo (có sẵn trên thị trường) và dầu hạt biến đổi gen với thành công còn hạn chế đến ngày nay . Ngoài ra, có sự tăng trưởng liên tục về sự sẵn có  thực phẩm được bổ sung axit béo omega-3 trong thị trường tiêu dùng. Các nguồn tăng cường bao gồm trứng được sản xuất bởi những con gà được cho ăn chế độ giàu omega-3, dầu cá hoặc bổ sung axit béo omega-3 có nguồn gốc từ tảo, bơ thực vật, bánh mì sữa.

LỢI ÍCH SỨC KHỎE TIỀM TÀNG CỦA LIỆU PHÁP KẾT HỢP

Lợi ích của việc điều trị giảm cholesterol trên nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành và tử vong được xác định rõ ràng trong các thử nghiệm lâm sàng lớn liên quan đến việc sử dụng các chất ức chế tổng hợp cholesterol (statin) .Tuy nhiên, một phương pháp trị liệu chỉ có statin thường không đủ để giảm nồng độ cholesterol trong huyết tương mức độ trong thực tế, đặc biệt là trong tăng cholesterol máu bệnh nhân tăng hấp thu ở ruột . Cho  rằng liệu pháp statin là phương pháp được sử dụng rộng rãi nhất cho hạ lipid máu ở những bệnh nhân này, những thuốc này chỉ có thể là được sử dụng ở liều dưới tối ưu.

Kết hợp, phytosterol và axit béo omega-3 có thể đưa ra một chiến lược toàn diện hơn để không chỉ tối ưu hóa mức độ lipid lưu thông, mà còn cung cấp thêm lợi ích sức khỏe thông qua các tác dụng chống viêm, tăng huyết áp và chống loạn nhịp. Có bằng chứng đáng kể cho thấy rằng bổ sung axit béo omega-3 có liên quan đến cải thiện chức năng mạch máu và tính  chất lipoprotein, áp lực động mạch thấp hơn, giảm huyết khối và điều chỉnh các quá trình gây xơ vữa, tất cả đều là những tác động phòng ngừa tim mạch quan trọng. Ngoài ra, các cytokine gây viêm, các phân tử bám dính và eicosanoids gây co mạch đều được chứng minh là có lợi với tiêu thụ axit béo omega-3

Trong phòng thí nghiệm của chúng tôi, chúng tôi đã thiết kế một nghiên cứu để so sánh trực tiếp hiệu quả của điều trị kết hợp  phytosterol và axit béo omega-3 để điều trị mỡ máu cao. Thử nghiệm lâm sàng này 3 tuần là ngẫu nhiên, mù đôi, kiểm soát giả dược,  2 × 2 yếu tố thử nghiệm liên quan đến 60 người lớn bị tăng lipid máu . Nghiên cứu được thiết kế để người tham gia chọn ngẫu nhiên nhận viên nang dầu sunola một mình hoặc  kết hợp với 25 g / ngày thực phẩm bổ sung  (chứa 2 g / ngày phytosterol) hoặc 1,4 g / ngày axit béo omega-3 (DHA cao) , viên nang đơn độc hoặc kết hợp với 25 g / ngày  từ thực phẩm bổ sung làm giàu phytosterol.  Xét nghiệm lipid huyết tương là cải thiện đáng kể với giảm 13,3% cholesterol toàn phần, giảm 12,5% cholesterol LDL, giảm 25,9% triglyceride và tăng 8,6% HDL cholesterol trong nhóm phytosterol và dầu cá kết hợp, và những thay đổi này nổi bật hơn so với những thay đổi các nhóm khác.

KẾT LUẬN VÀ ĐỊNH HƯỚNG TƯƠNG LAI

Thử nghiệm đã xác định rằng bổ sung chế độ ăn uống với phytosterol làm giảm nồng độ cholesterol LDL trong máu không ảnh hưởng đến cholesterol HDL và triglicerid.Vì phytosterol làm giảm cholesterol huyết tương bằng cách giảm sự hấp thụ cholesterol, bằng chứng cho việc thêm vào

lợi ích của việc bổ sung phytosterol kết hợp với thuốc statin, ức chế sinh tổng hợp cholesterol,

đã được trình bày. Cả thuốc phytosterol và statin đều không có bất kỳ tác dụng đáng kể nào đối với triglyceride huyết tương hoặc chống viêm / đặc tính chống kết tập . Mặt khác , có nhiều bằng chứng trong tài liệu để chứng minh giảm triglyceride cũng như chống  kết tập  và tiềm năng chống viêm của chuỗi dài axit béo omega-3. Do đó, có thể hình dung rằng  kết hợp axit béo omega-3 với một trong hai loại thuốc statin hoặc phytosterol có thể cung cấp không chỉ bổ sung tác dụng giãm lipid mà còn hiệu quả chống kết tập  và chống viêm ảnh hưởng  đến giảm rủi ro bệnh tim mạch lớn hơn trong cá nhân có nguy cơ cao. Hơn nữa, phytosterol bổ sung dường như để chống lại việc tăng LDL của tác dụng dầu cá  hàm lượng DHA cao. Trong thực tế, liệu pháp kết hợp phytosterol và axit béo omega-3 đã được hiển thị không chỉ có tác dụng bổ trợ mà còn có tác dụng hiệp đồng về mức độ lưu thông lipid, không có tác dụng phụ. Vì thế sự kết hợp của phytosterol và chất béo omega-3 axit có thể mang lại lợi ích tim mạch lớn hơn thực phẩm bổ sung  một mình , với cải thiện sự tuân thủ  nhưng không có bất kỳ tác dụng phụ nào cho thấy với thuốc statin.

KẾT HỢP PHYTOSTEROL & OMEGA-3 AXIT TRONG ĐIỀU TRỊ BỆNH MỠ MÁU CAO                  

Tài liệu tham khảo: BEYOND BLOOD LIPIDS, PHYTOSTEROLS, STATINS AND OMEGA-3 POLYUNSATURATED FATTY ACID THERAPY FOR HYPERLIPIDEMIA / October 2009The Journal of nutritional biochemistry 20(12):927-39 DOI: 10.1016/j.jnutbio.2009.06.009SourcePubMed

https://www.researchgate.net/publication/26792115_Beyond_blood_lipids_phytosterols_statins_and_omega-3_polyunsaturated_fatty_acid_therapy_for_hyperlipidemia

Bài viết liên quan