DINH DƯỠNG VỀ CANXI VÀ VITAMIN D

Vai trò của canxi và vitamin D vô cùng quan trọng với sức khỏe con người. Bạn đã biết nhu cầu hàng ngày của hai chất này là bao nhiêu chưa hoặc bổ sung như thế nào là đúng. Hãy xem các chuyên gia dinh dưỡng đến từ trường đại học Alberta (Canada) có những lời khuyên như thế nào.

Để giúp hấp thu vitamin D theo nhu cầu khuyến nghị, các nhà dinh dưỡng đề nghị mọi cá nhân khỏe mạnh nên nạp vitamin D từ nguồn thực phẩm ăn hàng ngày và bổ sung thêm  theo từng độ tuổi như sau:

Từ 1 đến 70 tuổi: thêm 400 IU vitamin D một ngày từ các nguồn bổ sung khác

Trên 70 tuổi: thêm 800-1000 IU vitamin D một ngày từ các nguồn bổ sung khác

Với người cao tuổi có nguy cơ hoặc được chẩn đoán loãng xương

19-50 tuổi:

Vitamin D: Ngoài việc bổ sung từ nguồn thức ăn thì cần thêm 400-1000 IU mỗi ngày ở các nguồn khác.

Canxi: cần 100 mg mỗi ngày từ cả thực phẩm và các dạng bổ sung khác

Trên 50 tuổi:

Vitamin D: ngoài việc bổ sung từ chế độ ăn thì cần thêm 800-2000 IU mỗi ngày từ các nguồn bổ sung khác

Canxi: cần 1000 mg mỗi ngày từ cả thực phẩm và các nguồn bổ sung khác.

Những khuyến cáo trên cần phải được áp dụng ở tất cả các địa phương

Kiểm tra nồng độ vitamin D huyết thanh nên được tiến hành cho những đối tượng có nguy cơ cao bị thiếu hụt

Những lợi ích sức khỏe

Canxi và vitamin D cần thiết cho sự phát triển và duy trì độ chắc khoẻ cho xương và răng. Nạp đủ lượng canxi sẽ giúp cho việc ngăn ngừa và điều trị các bệnh liên quan đến xương như còi xương, giảm mật độ xương, loãng xương.

Canxi cũng tham gia vào việc co và giãn mạch, cơn dẫn truyền xung động thần kinh, tiết hóc môn và enzyme

Vitamin D hỗ trợ hấp thu canxi và photpho để duy trì nồng độ các chất khoáng trong huyết thanh ở mức bình thường để đảm bảo mật độ khoáng trong xương và phòng chống hạ canxi máu.

Các nghiên cứu về Canxi và vitamin D cho thấy mối liên quan của hai chất này với ung thư (bao gồm ung thư đại trực tràng và ung thư tiền liệt tuyến), bệnh tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường, các bệnh rối loạn chuyển hóa, kiểm soát cân nặng, hoạt động thể chất, miễn dịch, các bệnh tự miễn, nhiễm trùng, chức năng tâm thần kinh và hội chứng tiền sản giật. Nhưng hiện nay vẫn chưa có đủ các bằng chứng rõ ràng để có thể kết luận canxi và vitamin D có ảnh hưởng đến các vấn đề sức khỏe trên hoặc để khuyến cáo rộng rãi về việc sử dụng canxi và vitamin D để phòng chống và kiểm soát các bệnh trên.

Hậu quả của việc thiếu hụt canxi và vitamin D?

Với những chế độ ăn không đảm bảo đủ lượng canxi thường sẽ không có triệu chứng vì nồng độ canxi trong máu được kiểm soát rất chặt chẽ.

Thiếu hụt canxi mạn tính hoặc kém hấp thu canxi là một trong những nguyên nhân gây giảm mật độ xương, loãng xương (mật độ khoáng của xương rất thấp) và tăng nguy cơ gãy xương.

Thiếu hụt canxi và vitamin D còn dẫn đến bệnh giảm kali máu gây ra các triệu chứng tê liệt, co thắt cơ, co giật, chán ăn, rối loạn tâm thần.

Thiếu vitamin D cũng gây ra bệnh còi xương ở trẻ em và bệnh loãng xương ở người lớn.

Thiếu hụt canxi vitamin D còn liên quan đến các bệnh ung thư, tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn chuyển hóa, nguy cơ té ngã, miễn dịch, bệnh tự miễn, nhiễm trùng, rối loạn tâm thần kinh, tiền sản giật. Nhưng hiện nay vẫn chưa có đủ các bằng chứng rõ ràng để có thể kết luận canxi và vitamin D có ảnh hưởng đến các vấn đề sức khỏe trên hoặc để khuyến cáo rộng rãi về việc sử dụng canxi và vitamin D để phòng chống và kiểm soát các bệnh trên.

Lượng canxi và vitamin D lấy được từ thực phẩm

Canxi: khẩu phần ăn thiếu canxi của người Canada hiện đang ở mức cao. Điều tra sức khỏe cộng đồng năm 2004 của Canada cho thấy lượng canxi lấy từ thức ăn trung bình  là 692 mg cho đến 1297mg mỗi ngày tùy thuộc vào độ tuổi và giới.  Nhóm dân số đáp ứng đủ nhu cầu canxi hàng ngày từ thức ăn đó là phụ nữ từ 9-30 tuổi và nam giới từ 19-30 tuổi. Tỷ lệ phụ nữ trên 70 tuổi nạp đủ lượng canxi theo khuyến nghị là thấp nhất với 692 mg mỗi ngày trong khi theo khuyến nghị thì nhóm này phải đạt 1200mg mỗi ngày từ cả thực phẩm và các dạng bổ sung.

Vitamin D: việc nạp đủ Vitamin D rất khó đánh giá vì vitamin D có thể tổng hợp được khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cũng như bị hấp thu từ thực phẩm. Viện y học Canada cho rằng mỗi người nên có găng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để có thể tổng hợp đủ được lượng vitamin D cần thiết.

Lượng vitamin D khuyến nghị là từ 600-800IU một ngày. Theo báo cáo của điều tra sức khỏe cộng đồng năm 2004 thì lượng vitamin D lấy được từ thức ăn hàng ngày của người dân Canada là 3.9-8.3 mcg đối với  người lớn và trẻ em (tương đương với 156-332 IU) mỗi ngày.

Khuyến nghị về lượng canxi và vitamin D cho trẻ em và vị thành niên là bao nhiêu?

Khuyến nghị cho hai đối tượng này đều được đề cập ở bảng trên

Canxi

Lượng canxi nạp vào từ chế độ ăn cho trẻ em cũng được đề cập bảng trên

Bố mẹ và người chăm sóc trẻ chính nên cố gắng cho trẻ nạp đủ lượng canxi từ thực phẩm bởi thực phẩm cung cấp nhiều dưỡng chất hơn là từ những dạng bổ sung. Nếu như không đảm bảo nạp đủ được từ chế độ ăn thì nên xem xét đến việc bổ sung bằng các dạng khác.

Vitamin D

Có bằng chứng cho thấy một vài trường hợp người Canada cũng thiếu vitamin D, một trong số đó là những người tiếp xúc quá ít với ánh nắng mặt trời. Lượng vitamin D khuyến nghị cho trẻ từ 1-18 tuổi là 600IU mỗi ngày và được khuyến cáo là nguồn cung cấp vitamin không chỉ đến từ phơi nắng và còn cả từ thực phẩmnên bổ sung thêm vitamin D cho hai nhóm này 400 IU mỗi ngày từ các dạng bổ sung.

Khuyến nghị canxi và vitamin D cho người trưởng thành

Canxi:

Với những người trên 50 tuổi có nguy cơ bị loãng xương thì nên tăng lượng canxi nạp vào mỗi ngày lên 1200mg

Hiện vẫn chưa có bằng chứng cho việc bổ sung canxi sẽ dẫn đến nguy cơ bị bệnh tim mạch ở người trưởng thành. Dữ liệu từ những thử nghiệm lâm sàng cho thấy bổ sung canxi (trên 1000mg/ngày) có thể làm tăng  nguy cơ bị bệnh tim mạch nhưng không phải là từ  việc ăn các thực phẩm có chứa canxi. Những người được có nguy cơ mắc bệnh thường liên quan đến việc nạp canxi thấp hơn hoặc cao hơn lượng RDA khuyến nghị. Nhìn chung với người trưởng thành việc nạp đủ lượng canxi RDA khuyến nghị nên là từ thực phẩm chỉ những người không thể đáp ứng được khuyến nghị đó từ thực phẩm thì mới nên nghĩ đến việc bổ sung thêm từ các nguồn khác.

Vitamin D:

Khuyến nghị được đề cập  ở trang 1 và thêm vào đó là: những cá nhân khỏe mạnh nên nạp vitamin D cả từ nguồn thực phẩm và  với người trưởng thành từ 19-70 dến bổ sung thêm 400IU mỗi ngày; người trên 70 nên bổ  sung thêm 800-1000Iu mỗi ngày.

Với những người có nguy cơ gẫy xương hoặc loãng xương thì hiệp hội loãng xương Canada năm 2010 đã khuyến cáo:

Người trưởng thành từ 19-50 tuổi có nguy cơ thiếu vitamin D thấp nên bổ sung thêm từ 400-1000 IU mỗi ngày

Trên 51 tuổi nên bổ sung thêm 800-1000 IU mỗi ngày và tối đa có thể nạp đến 2000 IU mỗi ngày với một số trường hợp.

Việc bổ sung canxi hay vitamin D nên được thực hiện dưới sự chỉ định của bác sỹ,chứ không nên tự ý bổ sung.