NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ VẮC XIN COVID -19 ĐANG SỬ DỤNG HIỆN NAY
09/09/2021
Hiện nay, trong cuộc chiến chống đại dịch covid 19, cùng với cả nước, hệ thống y tế thành phố đã và đang triển khai chiến dịch tiêm chủng lớn nhất từ trước đến nay tại các điểm trong thành phố để bảo vệ người dân.
Vì vậy những người đã hoặc sắp tiêm vắc xin ngừa Covid 19 cần biết các thông tin về các loại vắc xin được WHO cấp phép sử dụng trên thế giới, đặc biệt là làm thế nào để tăng cường hệ miễn dịch để chống lại nhiễm trùng tốt hơn?
1/ CÁC LOẠI VẮC XIN ĐÃ ĐƯỢC CẤP PHÉP SỬ DỤNG & ĐẶC ĐIỂM TỪNG LOẠI
Vắc xin Pfizer-BioNTech
Còn được gọi là Comirnaty, loại vắc xin này đã có mặt và được cấp phép sử dụng từ cuối tháng 12/2020 tại Pháp và 11 tháng 12 năm 2020 FDA USA cấp phép sử dụng khẩn cấp đầu tiên mà Hoa Kỳ từng cấp cho vắc-xin coronavirus. Nó là một loại vắc-xin RNA truyền thông tin được đóng gói trong các vi hạt lipid.
mRNA và đặc biệt là RNA truyền thông tin của virus chứa thông tin di truyền cho phép sản xuất protein. Nguyên tắc vắc-xin RNA truyền thông tin là tích hợp vào tế bào người để biến chúng thành "nhà máy" protein. Các protein này sau đó được giải phóng vào cơ thể, qua đó hệ thống miễn dịch học cách nhận biết và chống lại vi rút. Nó phải được bảo quản ở âm 80 độ C trước khi hoàn nguyên để tiêm và cần tiêm 2 mũi, cách nhau từ 21 đến 28 ngày.
Nó có hiệu quả 95% sau 2 lần tiêm và phòng thí nghiệm chỉ ra rằng vắc xin của họ vẫn có hiệu quả trong 2 trường hợp đột biến chính trên các biến thể mới xuất hiện vào tháng 1 năm 2021. Một nghiên cứu của Anh cho thấy Comirnaty có hiệu quả chống lại nhiễm trùng Delta là 88%, biến thể lần đầu tiên được xác định ở Ấn Độ; và giảm 93,7% nguy cơ mắc biến chủng Alpha.
Đối với người cao tuổi, vắc xin Pfizer giảm 94,7% nguy cơ mắc Covid-19 sau 2 mũi tiêm.
Vắc xin Moderna
Vaccin Moderna đã được cấp phép Sử dụng Khẩn cấp từ FDA vào ngày 18 tháng 12 năm 2020, sau đó tại Pháp kể từ ngày 6 tháng 1 năm 2021.
Vắc xin này được tiêm hai liều cách nhau 28 ngày và công thức của nó ít phức tạp hơn để bảo quản: nó có thể được bảo quản đến sáu tháng trong tủ đá, ở âm 20°C, sau đó để ba mươi ngày trong tủ lạnh trước khi sử dụng. Nó có hiệu quả khoảng 95% giống như vắc xin Pfizer vì nó có thành phần gần như giống nhau và trong mọi trường hợp, nó cũng dựa trên nguyên tắc của vắc xin RNA truyền thông tin.
Vào tháng 3 năm 2020, Moderna đã tiến hành thử nghiệm lâm sàng đầu tiên của vắc xin Covid-19. Sau khi những nghiên cứu đó mang lại kết quả đầy hứa hẹn, giai đoạn 3 thử nghiệm trên 30.000 tình nguyện viên đã bắt đầu vào ngày 27 tháng 7. Các nhà nghiên cứu ước tính rằng Moderna có tỷ lệ hiệu quả là 94,1%. Vào ngày 25 tháng 5 năm 2021, Moderna thông báo rằng vắc-xin an toàn cung cấp sự bảo vệ mạnh mẽ cho trẻ từ 12 tuổi trở xuống. Công ty hiện đang thử nghiệm vắc-xin này ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Đối với người cao tuổi: vắc xin Moderna giảm 86,4% nguy cơ mắc bệnh sau 2 mũi tiêm.
Các thử nghiệm trên vắc xin Moderna chỉ ra rằng nó cung cấp khả năng bảo vệ mạnh mẽ chống lại các biến thể ưu thế như Beta và Delta.
Vắc xin AstraZeneca/ Oxford
Đây là loại vắc xin thứ ba được cấp phép ở Châu Âu và nó là một vắc xin hơi khác so với 2 loại đầu tiên vì nó được gọi là vắc xin protein vi rút, nghĩa là được tiêm với một loại vi rút không gây bệnh cho con người. Chúng đánh lừa hệ thống miễn dịch bằng cách trình bày nó là một loại vi rút giảm độc lực hoặc được biết là vô hại, chẳng hạn như adenovirus có trong bộ gen của nó là gen của vi rút Covid- 19. Và do đó, hệ thống miễn dịch có thể học cách nhận ra coronavirus và chiến đấu chống lại nó.
Hiệu quả của nó là đạt yêu cầu (từ 62% đến 70% tùy thuộc vào các nghiên cứu), khả năng chịu đựng của nó rất tốt, mặc dù các phản ứng phụ được quan sát thấy khi bắt đầu tiêm chủng, nhưng cũng giống như nhiều tác dụng phụ liên quan đến vắc xin thông thường. Gần đây, các trường hợp huyết khối đã được đưa ra mà hiện tại không thể được cho là do vắc-xin. Đối với người cao tuổi vắc xin AstraZeneca giảm 73% nguy cơ mắc bệnh với người trên 80 tuổi, giảm 80% với người có bệnh mãn tính đi kèm.
Một nghiên cứu của Anh cho thấy vắc-xin AstraZeneca cung cấp 67% hiệu quả chống lại sự lây nhiễm với biến thể Delta, 74,5 % đối với biến thể Alpha. Một nghiên cứu của Canada cho thấy nó có hiệu quả chống lại việc nhập viện và tử vong do biến thể là 87%.
Vắc xin Sinopharm Trung Quốc
Trong số 5 loại vắc-xin Trung Quốc đang phát triển, một trong những ứng cử viên này có hiệu quả 79%. Chúng vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm trên những người tình nguyện vào đầu năm 2021.
Vắc xin Sputnik của Nga
Loại vắc xin này của Nga công bố hiệu quả 91,6% và loại vắc xin này thậm chí đã bắt đầu được phân phối ở Moscow, kể từ ngày 5 tháng 12 năm 2020, nhưng đã làm dấy lên sự dè dặt của các nước châu Âu, đặc biệt là do thiếu dữ liệu. Được tiêm hai mũi, Sputnik V dựa trên công nghệ tương tự như công nghệ của vắc xin AstraZeneca. Nó có thể được bảo quản ở dạng đông khô, trong tủ lạnh, nhiệt độ từ 2 đến 8° C. Các nhà chức trách Nga đã nộp đơn xin cấp phép tại Liên minh châu Âu vào ngày 20/1. Vắc xin được sử dụng ở Nga, nhưng cũng có ở hàng chục quốc gia bao gồm cả Argentina.
Một nghiên cứu được công bố vào tháng 7 cho thấy kháng thể Sputnik có thể vô hiệu hóa biến thể Delta, mặc dù không hiệu quả như chúng hoạt động chống lại phiên bản gốc của virus.
2/ HỎI ĐÁP VỀ VẮC XIN COVID 19
Ai được tiêm vắc xin và lịch trình tiêm chủng nước ta?
Theo kế hoạch Bộ Tế số 3355/QĐ-BYT về việc ban hành Kế hoạch triển khai chiến dịch tiêm vắc xin COVID-19 năm 2021-2022.
Cụ thể, đối tượng tiêm vắc xin là toàn bộ người dân trong độ tuổi có chỉ định sử dụng vắc xin theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Trong đó ưu tiên cho lực lượng tuyển đầu phòng chống dịch và lực lượng tuyến đầu trong thúc đẩy, phát triển kinh tế:
Cụ thể gồm 16 nhóm đối tượng, trong đó có cán bộ y tế; người tham gia công tác phòng chống dịch (thành viên Ban Chỉ đạo phòng chống dịch, người làm công tác truy vết, làm việc ở khu cách ly, điều tra dịch tễ,...);
Lực lượng công an; quân đội; cán bộ ngoại giao, giáo viên, học sinh, sinh viên, cán bộ hải quan, cán bộ làm công tác xuất nhập cảnh, người cung cấp dịch vụ thiết yếu (hàng không, vận tải, du lịch, điện, nước),… ;
Người mắc bệnh mạn tính; người trên 65 tuổi; người sinh sống ở vùng có dịch; người nghèo, các đối tượng chính sách, người bán hàng ăn, buôn bán ở chợ, xây dựng, lao động tự do; người được cơ quan nhà nước cử đi công tác, học tập và lao động ở nước ngoài,...;
Các chức sắc, chức việc các tôn giáo và các đối tượng khác theo Quyết định của Bộ trưởng Bộ Y hoặc Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố và đề xuất của các đơn vị viện trợ vắc xin cho Bộ Y tế,…
Mục tiêu là sớm phấn đấu trong năm 2021 sẽ tiêm chủng 70 % dân số trong nước.
Tác dụng phụ của vắc xin là gì?
Giống như thuốc, vắc xin có thể gây ra ít nhiều tác dụng phụ ít hoặc nghiêm trọng. Một số tác dụng phụ (dự kiến) đã được ghi nhận trong các thử nghiệm lâm sàng, chẳng hạn như đau hoặc sưng ở cánh tay, viêm tại chỗ tiêm, buồn nôn hoặc đau đầu. Các phản ứng "tổng quát" hơn có thể xảy ra, chẳng hạn như sốt, khó chịu, đau cơ hoặc nhức đầu.
Phần lớn các tác dụng phụ này xuất hiện trong vài giờ sau khi tiêm vắc-xin và biến mất tự nhiên trong vòng 24 - 48 giờ. Đặc biệt, vắc-xin mRNA được cho là dễ gây phản ứng hơn vắc-xin cúm, nhưng các tác dụng phụ vẫn có thể chấp nhận được.
Một số tác dụng phụ nghiêm trọng hơn được biết đến là sốt cao và kéo dài, khó thở, nôn, đau dữ dội,... Khi bị các triệu chứng nghiêm trọng này, người được tiêm vắc xin nên liên hệ ngay cơ sở y tế để được tư vấn.
Sự bảo vệ của vắc xin kéo dài bao lâu?
Hiện tại, dữ liệu vẫn chưa được biết vì nó xảy ra trong thời gian thực, nhưng khoảng thời gian trong 3 tháng bảo vệ 95% hiện là khoảng thời gian đầu tiên được xác nhận bởi các nghiên cứu độc lập. Việc bảo vệ chắc chắn sẽ mất nhiều thời gian hơn, nhưng đây mới chỉ là dữ liệu đầu tiên. Chúng ta phải đợi cho đến khi các nghiên cứu được thực hiện trên tất cả những người được tiêm chủng.
Tôi vẫn có thể bị nhiễm vi rút nếu tôi đã tiêm phòng?
Tại thời điểm này, không có dấu hiệu nào cho thấy vắc-xin Sars-Cov-2 sẽ ngăn chặn bất kỳ người mang vi-rút nào. Có nghĩa là, người ta không biết liệu vắc-xin chỉ bảo vệ người được tiêm chủng chống lại coronavirus hay nó cũng ngăn ngừa bệnh truyền sang người khác. Các nghiên cứu diễn ra khi bắt đầu tiêm chủng chắc chắn sẽ giúp bạn có thể hiểu được.
Làm gì để tăng cường hệ thống miễn dịch?
Những điều cần ghi nhớ để duy trì hệ thống miễn dịch hoạt động hiệu quả:
- Ngủ: một đêm không ngủ đủ để làm suy yếu khả năng phòng thủ tự nhiên của chúng ta, cảnh giác với các dấu hiệu mệt mỏi và nếu cần, hãy sử dụng các công cụ kết nối (đồng hồ, điện thoại thông minh) để kiểm soát chất lượng hoặc số lượng thời gian ngủ.
- Ăn uống cân bằng: tiết trời se lạnh và âm u của mùa thu đông có thể làm bạn ăn nhiều chất béo, ngọt, hơn đó là một ý kiến tồi vì bạn làm cơ thể quá tải khi đó sẽ phải lấy chất dự trữ để chuyển hóa tất cả những thứ này quá mức và do đó tự động điều này sẽ có tác động đến các tế bào miễn dịch. Ưu tiên các sản phẩm theo mùa, tôn trọng sự cân bằng carbohydrate (đặc biệt là với carbohydrate chậm: mì ống, ngũ cốc, gạo, v.v.), protein, lipid và tránh xa đồ uống có cồn và nước ngọt có đường đã được chứng minh là có tác hại thực sự đến hệ thống miễn dịch.
- Duy trì trọng lượng hợp lý: điều này tránh làm cơ thể mệt mỏi trong những nỗ lực điều chỉnh thường xuyên, đây là lý do tại sao hoạt động thể chất cũng là một việc hữu ích.
- Hoạt động thể chất: Hãy cẩn thận, bạn không nên tập thể dục trong trường hợp bị sốt hoặc viêm mũi họng loại tai mũi họng, viêm amidan, ho,... Vì vậy, hoạt động thể chất tất nhiên là cần thiết, vì nó cuối cùng làm giảm lo lắng, duy trì cân nặng hợp lý, ngủ ngon hơn và tăng cường sức đề kháng đối với đường hô hấp.
- Hút thuốc lá: hút thuốc lá làm suy yếu cơ thể và do đó hệ thống miễn dịch, đáng chú ý là làm giảm lượng vitamin C có sẵn trong cơ thể.
- Giảm căng thẳng vì lo lắng dẫn đến mệt mỏi, khó nhớ, khó tập trung, rối loạn giấc ngủ. Đây chủ yếu là lỗi của cortisol, một loại hormone được tiết ra khi bị căng thẳng và làm tê liệt hệ thống miễn dịch.
- PROBIOTICS (MEN VI SINH)
Probiotics đã thịnh hành trong vài năm nay và chắc chắn là có lý do chính đáng vì nó nằm ở ruột và đường tiêu hóa, nghĩa là ở đó hệ thực vật của chúng ta được gọi là hệ vi sinh vật mà nhiều thứ được kiểm soát đặc biệt là việc quản lý các vi sinh vật lây nhiễm.
Ngoài ra, việc sử dụng một đợt men vi sinh probiotics giúp tăng cường niêm mạc ruột bằng cách tăng cường các vi khuẩn "tốt" sống trong ruột để bảo vệ tốt hơn chống lại các vi sinh vật có hại xâm nhập vào.
- Vitamin
Tất nhiên, chúng rất cần thiết cho sự khỏe mạnh và sức sống của cơ thể chúng ta, bởi vì chúng tham gia vào tất cả các trao đổi quan trọng của tế bào. Để tối ưu hóa khả năng miễn dịch, tất nhiên nên bổ sung đầy đủ các loại vitamin hàng ngày.
AustrapharmVN
Nguồn tham khảo:
Bài viết liên quan