COVID – 19: PHÂN LOẠI CÁC BIẾN THỂ MỚI

Ngày 19/10/2021

Trong đại dịch hiện nay, virus SARS-CoV-2 tiếp tục phát triển, tạo ra nhiều biến thể đe dọa cuộc sống mọi người trên khắp thế giới. 

Cuộc sống trước đây thật tươi đẹp khi chúng ta chưa có SARS-CoV-2 để lo lắng ! Đại dịch đã được đánh giá rất tầm thường vào tháng 6/2020!

Kể từ khi xuất hiện vào cuối năm 2019, quy luật thích ứng để tiến hóa đã thay đổi bộ gen coronavirus hết lần này đến lần khác. Và trong khi phần lớn các đột biến này không ảnh hưởng đến dịch bệnh, những đột biến khác lại mang lại cho vi rút những lợi thế đáng kể, dẫn đến một cuộc đấu tranh điên cuồng giữa các biến thể khác nhau này. Để theo dõi chúng tốt hơn cần tập trung nỗ lực để xác định chúng, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Y tế Cộng đồng Pháp phân chia chúng thành ba loại dựa trên bằng chứng hiện có về mức độ nguy hiểm của chúng. 

CÁC BIẾN THỂ  ĐÁNG LO NGẠI

Còn được gọi dưới tên VOC (Variants of concern) nghĩa là “Các biến thể đáng lo ngại”, các biến thể đáng lo ngại này có các đột biến mang lại cho chúng lợi thế đã được chứng minh so với các chủng coronavirus truyền thống. Do đó, đây là những biến thể làm tăng khả năng lây truyền hoặc độc lực của vi rút, hoặc làm giảm hiệu quả của các biện pháp như ngăn cách xã hội hoặc vắc xin. Loại này đã có năm biến thể ở Pháp, mà lợi thế tiến hóa là rõ ràng:

• Alpha (còn có tên là B.1.1.7), được xác định ở Anh vào tháng 9 năm 2020, dễ lây lan hơn chủng truyền thống và làm tăng xác suất nhập viện;

• Beta (B.1.351), được xác định ở Nam Phi vào tháng 5 năm 2020, dễ lây lan hơn và có thể thoát khỏi đối với một phần kháng thể được tạo ra bởi các lần nhiễm trùng trước đó hoặc do tiêm chủng;

• Gamma (P.1), được xác định ở Brazil vào tháng 11 năm 2020, mang đột biến tương tự như biến thể Beta cho phép nó che giấu các kháng thể;

• Delta (B.1.617.2), được xác định ở Ấn Độ vào tháng 10 năm 2020, dễ lây lan hơn Alpha, có thể độc hơn và dường như có thể tránh một phần kháng thể do một số loại vắc-xin tạo ra;

Y tế cộng đồng Pháp (Santé publique France) cũng bổ sung thêm biến thể B.1.1.7 + E484K/Q, một biến thể của biến thể Alpha đã đạt phải đột biến E484K/Q, cho phép các biến thể Beta và Gamma thoát khỏi một phần khả năng miễn nhiễm.

CÁC BIẾN THỂ QUAN TÂM 

VOI (variants of interest) có nghĩa là "các biến thể được quan tâm", là nguồn gốc của sự lây nhiễm trong cộng đồng ở một quốc gia hoặc đã được phát hiện ở một số quốc gia và thể hiện các đột biến có thể mang lại lợi thế cho chúng so với các chủng coronavirus khác, nhưng lợi thế này vẫn chưa được chứng minh đầy đủ. Đối với WHO, có tổng cộng bảy biến thể nằm trong danh mục trung gian này:

• Epsilon (B.1.427 và B.1.429), được xác định tại Hoa Kỳ vào tháng 3 năm 2020;

• Zeta (P.2), được xác định ở Brazil vào tháng 4 năm 2020;

• Eta (B.1.525), được xác định ở một số quốc gia vào tháng 11 năm 2020;

• Thêta (P.3), được xác định tại Philippines vào tháng 1 năm 2021;

• Iota (B.1.526), được xác định tại Hoa Kỳ vào tháng 11 năm 2020;

• Kappa (B.1.617.1), được xác định ở Ấn Độ vào tháng 10 năm 2020;

• Lambda (C.37), được xác định ở Peru vào tháng 8 năm 2020;

Theo Tổ chức sức khỏe cộng đồng Pháp bao gồm trong danh sách này chỉ các biến thể Eta và Kappa, cũng như bốn biến thể khác chưa được WHO theo dõi đến nhưng đã được phát hiện nhiều lần ở Pháp.

CÁC BIẾN THỂ ĐANG ĐƯỢC ĐÁNH GIÁ

Theo Y tế cộng đồng Pháp, danh mục cuối cùng này bao gồm tất cả các biến thể mang đột biến được tìm thấy trong các biến thể cần quan tâm hoặc cần theo dõi, nhưng chưa có bằng chứng về bất kỳ tác động dịch tễ học hoặc lâm sàng nào. Tổ chức y tế phân loại trong danh sách trên các biến thể Iota, Epsilon, Zeta và Lambda, thêm năm biến thể khác được phát hiện ở Pháp.

Tổng cộng, có 20 biến thể đáng lo ngại ở Pháp, mà đáng lo ngại nhất hiện nay là biến thể Delta (chiếm đến 9,6% số trường hợp ở Pháp tính đến ngày 21 tháng 6), vốn đã giành chiến thắng trong cuộc đua ở Anh và các nước châu Âu. Theo dõi các biến thể mang đột biến E484K (17,7% trường hợp ở Pháp vào ngày 21 tháng 6) có thể thoát khỏi một phần khả năng miễn dịch và gây nguy hiểm cho nỗ lực phòng ngừa bệnh bằng vắc xin của chúng ta. 

AustrapharmVN

Nguồn tham khảo: COVID-19, COMMENT CLASSE-T-ON LES NOUVEAUX VARIANTS ? Nicolas Gutierrez C. Le 22.06.2021

https://www.sciencesetavenir.fr/sante/covid-19-comment-classe-t-on-les-nouveaux-variants_155178