CƠN ĐỘT QUỴ THOÁNG QUA (AIT) KHÔNG NÊN XEM THƯỜNG

Ngày 17/01/2022

Đột quỵ hay tai biến mạch máu não (accidents vasculaires cérébraux =AVC) là mạch máu não bị tắc nghẽn do cục máu đông hoặc do vỡ mạch máu bên trong não gây xuất huyết. Khoảng 6,5 triệu người tử vong mỗi năm trên thế giới, tức trung bình cứ mỗi 6 giây trôi qua có một ca tử vong do đột quỵ. Tại Việt Nam, theo thông tin từ Bộ Y tế, mỗi năm, nước ta có khoảng 200.000 trường hợp đột quỵ, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu cao hơn nhiều lần so với một số nguyên nhân tử vong phổ biến khác, chiếm tỷ lệ từ 10-20%.

Người ta phân chia thành 3 loại:

AVC thiếu máu cục bộ (accident vasculaire cérébral ischémique )

Tai biến mạch máu não thiếu máu cục bộ hay còn gọi là nhồi máu não chiếm hơn 80% các ca đột quỵ. Tai biến mạch máu não do thiếu máu cục bộ là do sự gián đoạn dòng máu lên não bởi cục máu đông. 

AVC xuất huyết (accident vasculaire cérébral hémorragique) 

Tai biến mạch máu não do xuất huyết hậu quả nặng nề hơn, ảnh hưởng đến 20% các ca tai biến mạch máu. Tai biến mạch máu não xuất huyết là do chảy máu bên trong não, làm ngập não. 

Cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (accident ischémiques transitoire = AIT)

Một vài ngày, vài giờ, hoặc thậm chí vài phút trước khi đột quỵ , các triệu chứng có thể xuất hiện thoáng qua. Chúng được gọi là cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua.

CƠN ĐỘT QUỴ THOÁNG QUA, TÍN HIỆU BÁO ĐỘNG KHÔNG NÊN XEM THƯỜNG

Xử trí khẩn cấp các cơn thiếu máu não thoáng qua làm giảm một nửa nguy cơ đột quỵ tiếp theo. Có thể ngăn ngừa được từ 10.000 đến 20.000 ca đột quỵ mỗi năm. Làm thế nào? Bằng cách quản lý các cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua trong vòng 24 giờ, các dấu hiệu đầu tiên của đột quỵ. Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học New England vào ngày 21 tháng 4 cho thấy, phương pháp điều trị sớm này làm giảm một nửa nguy cơ đột quỵ trong vòng ba tháng.

Khi đột quỵ xảy ra, nó thường được mô tả như "một tiếng sét giữa bầu trời quang đãng". Tuy nhiên, một phần tư trong số 130.000 ca đột quỵ xảy ra mỗi năm ở Pháp là trước đó có một hoặc nhiều AIT. Giáo sư Pierre Amarenco, trưởng khoa thần kinh tại bệnh viện Bichat ở Paris và điều phối viên của nghiên cứu quốc tế cho rằng: “AIT đó là khói của núi lửa thông báo về thảm họa”.

12 ĐẾN 20% TIẾP THEO LÀ ĐỘT QUỴ

Vì cơn thiếu máu não thoáng qua được biểu hiện giống như đột quỵ: tê liệt hoặc tê liệt một chi, suy giảm thị lực, thăng bằng hoặc thậm chí mất khả năng nói. Nhưng những rắc rối này kéo dài rất ít, chỉ vài giây hoặc vài phút. Khi không làm gì, 12% đến 20% các triệu chứng này, mà do tính chất thoáng qua thường gây sai lầm bởi xem thường và không có giải pháp xử trí, để sau đó sẽ dẫn đến đột quỵ, với nguy cơ gia tăng trong tuần đầu tiên. “Khi bệnh nhân đến phòng cấp cứu sau một cơn AIT, các triệu chứng đã biến mất và họ thường được giới thiệu đến các cuộc kiểm tra bổ sung sẽ mất từ tám đến mười lăm ngày. Nhưng phải có một giải pháp ngay lập tức, Pierre Amarenco nhấn mạnh. Đây là những gì nghiên cứu cho thấy: đánh giá nhanh các nguyên nhân của AIT ở bệnh nhân sẽ làm giảm nguy cơ đột quỵ tiếp theo từ 12% đến 60 %.

Đối với Giáo sư Amarenco, những cảnh giác và giải pháp ngoạn mục này phải yêu cầu nhân rộng cho các phòng khám SOS-AIT, vì hiện chỉ có hai phòng khám ở Pháp (một ở Paris và một ở Toulouse). Tại các trung tâm này, mục tiêu là hoàn thành tất cả các kiểm tra (bao gồm cả chụp MRI) trong vòng chưa đầy ba giờ. Kết thúc đánh giá này, 1/4 bệnh nhân sẽ được nhập viện để điều trị ngay lập tức và 3/4 bệnh nhân còn lại sẽ về nhà với đơn thuốc và các loại thuốc để ngăn chặn sự khởi phát của đột quỵ.

KHÔNG ĐỦ TỔ CHỨC CHUYÊN DỤNG