CHOLESTEROL MÁU CAO & HỆ LỤY ĐỐI VỚI SỨC KHỎE
18/03/2021
Cholesterol là một chất béo cần thiết cho cơ thể vì nó tạo ra và duy trì cấu trúc của màng tế bào của cơ thể chúng ta và đóng một vai trò trong việc tổng hợp một số nội tiết tố cho cơ thể.
Hầu hết lượng cholesterol cần thiết cho cơ thể được tạo ra bởi gan, trong khi phần còn lại của cholesterol được cung cấp bởi thức ăn. Cholesterol vận chuyển trong cơ thể qua máu dưới dạng hợp chất phức tạp Lipoprotein.
Lipoprotein mật độ cao (HDL) còn gọi là cholesterol "tốt". Vai trò của nó là ngăn chặn sự hình thành các mảng xơ vữa trên thành động mạch. HDL cung cấp cho gan để đào thải lượng cholesterol dư thừa tích tụ trong các cơ quan.
Lipoprotein mật độ thấp (LDL) còn gọi là cholesterol "xấu". Không giống như HDL, các lipoprotein này phân phối cholesterol dư thừa đến các cơ quan khác nhau, thúc đẩy sự lắng đọng lipid trên thành động mạch và do đó làm xuất hiện các mảng xơ vữa động mạch.
BỆNH XƠ VỮA ĐỘNG MẠCH
Xơ vữa động mạch, bệnh tim mạch đầu tiên trên thế giới, được đặc trưng bởi sự lắng đọng của một mảng bám chủ yếu bao gồm lipid trên thành động mạch. Lâu dài những mảng này có thể tổn thương thành động mạch, trở nên xơ cứng, dẫn đến tắc nghẽn mạch hoặc thậm chí làm vỡ, thường gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Cholesterol cao là một trong những yếu tố nguy cơ hình thành mảng xơ vữa, cũng như tuổi tác, ít hoạt động thể chất, thừa cân, hút thuốc, tiểu đường hoặc huyết áp cao.
HỆ LỤY ĐỐI VỚI SỨC KHỎE DO CHOLESTEROL MÁU CAO
Nếu dư thừa trong máu, cholesterol "xấu" rất nguy hiểm về lâu dài cho sức khỏe: nó làm suy giảm các động mạch bằng cách hình thành các mảng xơ vữa động mạch, thúc đẩy hình thành cục máu đông và tai biến tim mạch. Xơ vữa động mạch dẫn đến các mảng lipid phát triển theo năm tháng.
Một cách tổng quát có 2 loại bệnh do xơ vữa động mạch gây ra:
1/ Sự phát triển chậm và tiến triển của mảng xơ vữa dẫn đến tắc nghẽn động mạch và hậu quả là cơn đau thắt ngực sau khi gắng sức.
Đau thắt ngực biểu hiện thành những cơn đau và dữ dội kèm theo cảm giác tức ngực,… Thành trong của động mạch bị nứt đột ngột và hình thành cục máu đông gọi là huyết khối. Bằng cách ngăn chặn dòng chảy của máu, cục huyết khối gây nhồi máu cơ tim nếu nó nằm trong động mạch vành, tai nạn máu não như đột quỵ nếu nó ở động mạch cảnh hoặc thiếu máu cấp tính các chi dưới nếu tắc nghẽn diễn ra trong động mạch cung cấp cho chi dưới. Trong một số trường hợp, các mảng xơ vữa có thể vỡ ra khỏi thành động mạch và đi vào hệ tuần hoàn, hiện tượng này được gọi là thuyên tắc mạch. Theo Inserm, 80% trường hợp đột tử là do vỡ mảng xơ vữa động mạch.
2/ Nhồi máu cơ tim, theo cách nói thông thường là tình trạng chết các tế bào trong tim sau một khiếm khuyết trong quá trình vận mạch và gây ra quá trình oxy hóa các tế bào này. Thông thường, nhồi máu cơ tim là do tắc nghẽn đột ngột của động mạch vành bởi một cục máu đông ("huyết khối") thường gây đột tử.
LÀM THẾ NÀO BẠN BIẾT BẠN CÓ CHOLESTEROL MÁU CAO?
Cholesterol máu cao là một căn bệnh âm thầm phát triển trong nhiều năm mà không có bất kỳ triệu chứng rõ ràng nào. Để biết liệu bạn có đang bị vấn đề về cholesterol hay không, điều cần thiết là phải thực hiện kiểm tra lipid máu thường xuyên (1 năm một lần đối với một người khỏe mạnh).
Cholesterol máu cao: Hiểu thế nào cho đúng?
Mức cholesterol trong máu cao, nghĩa là lớn hơn 2g/l, có nguy cơ biến chứng tim mạch do hình thành các mảng xơ vữa trên thành động mạch. Việc theo dõi cholesterol máu của những đối tượng này phải thường xuyên. Có những dạng tăng lipid máu di truyền, có thể phải điều trị từ thời thơ ấu.
Các tiêu chuẩn về mức cholesterol khác nhau tùy theo các phòng thí nghiệm, nhưng nói chung cholesterol phải dưới 2g/l. Nó cũng được đo lường như bằng tỷ lệ giữa các lipoprotein khác nhau vận chuyển cholesterol. Tỷ lệ LDL/HDL nếu lớn hơn 1, nghĩa là thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ.
CÁC YẾU TỐ RỦI RO TĂNG CHOLESTEROL MÁU
Các yếu tố nguy cơ tăng cholesterol máu chủ yếu là chế độ ăn uống và lối sống. Chế độ ăn quá giàu axit béo bão hòa (chất béo có nguồn gốc động vật), ít tiêu thụ omega 3 (cá) và trái cây, rau và các sản phẩm ngũ cốc là nguyên nhân của vấn đề này. Uống quá nhiều và thường xuyên rượu, thuốc lá và hoặc lối sống ít vận động, căng thẳng hay thừa cân cũng là những yếu tố nguy cơ có thể tránh được.
LÀM THẾ NÀO ĐỂ TRÁNH CHOLESTEROL MÁU CAO?
Tăng cholesterol trong máu và do đó dẫn đến xơ cứng động mạch, có thể tránh được bằng cách áp dụng một lối sống lành mạnh và một chế độ ăn uống cân bằng. Chúng tôi khuyên bạn nên:
Tập các hoạt động thể chất (aerobic, đi bộ, chạy bộ, đạp xe, bơi lội, ...) ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 lần một tuần.
Nhiều công trình khoa học đã chứng minh trong các loại hạt, các sản phẩm ngũ cốc, rau cải, trái cây như quả mọng,... có hợp chất thiên nhiên là PHYTOSTEROL có cấu trúc giống với CHOLESTEROL nên có đặc tính sinh học tuyệt vời là GIẢM CHOLESTEROL MÁU. Theo Bộ Y tế Canada trung bình giảm 8,8% LDL-cholesterol đã được quan sát thấy ở mức tiêu thụ trung bình 2 gram PHYTOSTEROL mỗi ngày.
Một biện pháp đơn giản ai cũng thực hiện được để GIẢM CHOLESTEROL MÁU CAO là áp dụng một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng: tăng tiêu thụ trái cây và rau quả (lý tưởng là 5 khẩu phần hoặc nhiều hơn mỗi ngày), ưu tiên thực phẩm giàu omega-3 (cá ngừ, cá hồi, các loại hạt,...) và omega-9 (bơ, dầu ô liu,...) và tránh những thực phẩm giàu chất béo bão hòa (thịt nguội, bánh ngọt, nước ngọt, pho mát và thịt béo, các bữa ăn chế biến sẵn,...), giảm lượng calo và hạn chế muối trong chế biến và trong bữa ăn. Nhất là tránh thuốc lá và rượu.
Austrapharm VN
Bài viết liên quan